چندین چشمه در روستای ژیوار وجود دارد. مهمترین و پرآبترین آنها، چهمه است. این چشمه در شمال شرقی روستا واقع شده و آب آن، عمدتاً به مصرف باغستان دۆڵه میرسد.[1] در گذشته در دو فصل پاییز و زمستان، آب این چشمه را برای مصرف اهالی به روستا میبردهاند؛ این در حالی است که امروزه چنین نمیکنند و در این فصلها، آب آن به شکل بیهودهای به هدر میرود. ظاهراً آب این چشمه کیفیت بسیار خوبی دارد، به گونهای که بعضاً از قصد از آب آن به روستا و بیرون از روستا نیز میبرند تا با جوشاندن آن در کتری و سماور، جِرم آنها گرفته شود.
چشمۀ دیگر به اسم محل آن، یعنی دهربهن است که در میانۀ روستا و در پای شکافی از صخرهای بزرگ قرار دارد. چشمۀ سوم نیز، در پاییندست روستا، جایی که آخرین خانههای ژیوار قرار دارند، جای گرفته است. این چشمه به اسم آن ناحیه، چهککێنه سهرینێ نام دارد و در نوع خود بسیار پرآب است. آب این چشمه عمدتاً به مصرف آبیاری باغات این باغستان میرسد. در محلۀ سهروو حهوزی نیز یک چشمه وجود دارد. دو چشمۀ نزدیک دیگر به آبادی، هانهو خاڵۆ بهگی در ناحیۀ نهیجڵه و هانه دێوان[2] در جانب شرقی آن هستند. گهرما، هانهو سهروو ئاسانێ و هانهوسهرواخهی نیز در نزدیکی روستا قرار گرفتهاند. این چند چشمۀ آخر مصارف باغبانی دارند.
علاوه بر ژیوار، در کۆساڵان ـ بخش مربوط به ژیوار ـ نیز چشمههایی چند وجود دارند. از آن جمله میتوان به هانهو وسهینی و وههارانه اشاره کرد. همان گونه که از نام چشمۀ دوم پیداست، این دوْ چشمههایی فصلی و عمدتاً بهاری هستند. چشمۀ مهم و پرآب کۆساڵان، سهرنههاڵ است. این ناحیه در واقع ییلاق بوده و معمولاً مورد استفادۀ مردم روستای دۆڕۆ واقع شده است. چشمۀ فصلی دیگر کۆساڵان، بێڵۆ نام دارد. سایر چشمههای این کوهستان در منطقۀ ژیوار عبارتاند از: هانهو عهودهلهی، هانهو ههرهسهوڕێ، هانهو زۆرابی، هانه گوله، سهروو گۆلاوا، هانه پووشڵه، هانهو عهلیهکهڕی، هانهو دۆڵوو ئاوێ، هانهو سهروو قابێ، هانهو دهرهو گوڵاوێ، هانهو جامی، هانهو ساڵحی، هانه وێڕۆڵه و هانهو خاڵۆ بهگی.[3]
[1]. قبلاً سهمی از این آب به باغ داخل روستا مشهور به باخچه میرسیده است.
[2]. ظاهراً این واژه به دیوان و سرای بیگزادگان منسوب است. بر اساس یک روایت تاریخی، در گذشته آب این چشمه را به ملهکۆ ـ محلی که دژ و سکونتگاه اسکندر سلطان بوده است ـ منتقل کردهاند.
[3]. نام این چشمه که در نزدیکی باغستان خۆسمڵێ قرار دارد، تکراری است.
ثبت دیدگاه دربارۀ یادداشت